Najbardziej istotne zmiany, jakie wprowadziła czerwcowa nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego przybliżaliśmy w poprzednich wpisach. Przedstawiliśmy między innymi najważniejsze zasady postępowania administracyjnego (patrz: Nowelizacja KPA 2017 – Nowe zasady jako podstawa zaskarżenia decyzji administracyjnej), nowe instytucje prawa administracyjnego, jak na przykład milczące załatwienie sprawy (patrz: Nowelizacja KPA 2017- Milczące załatwienie sprawy jako narzędzie do sprawnego postępowania administracyjnego), a także szereg zmian dotyczących kar administracyjnych (patrz: Nowelizacja KPA 2017 – Na czym polega zasada adekwatnych kar administracyjnych?). O jakich zmianach warto jeszcze wiedzieć?
Organ administracyjny, w decyzji, którą wydaje, musi zawrzeć pouczenie o tym, że przysługuje nam prawo wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skarga albo sprzeciw do sądu administracyjnego, a także o wysokości opłat, które są z tym związane.
Co to oznacza?
W sytuacji, gdy nie jesteśmy zadowoleni z treści decyzji, którą wydał organ, możemy się od niej odwołać, a o prawie tym organ zobowiązany jest nas poinformować i wskazać, jakie konkretne środki odwoławcze nam przysługują. O rodzaju tych środków decydują przepisy ustawy, która reguluje dane postępowanie. Co ważne, jeżeli zdecydujemy się na złożenie jednego z tych środków
(powództwa, skargi albo sprzeciwu), zobowiązani jesteśmy do poniesienia opłaty.
Kolejnym obowiązkiem organu jest wskazanie nam jaka to będzie opłata oraz jakiej wysokości. W zależności od rodzaju środka zaskarżenia, będzie to albo opłata stała– wówczas wskaże nam konkretną kwotę, albo stosunkowa– wówczas poucza nas, jak taką opłatę obliczyć.
Opata stosunkowa pobierana jest w sprawach, w których przedmiotem decyzji jest kwota pieniężna, czyli np. decyzja w sprawie kary administracyjnej. Wysokość wpisu będzie wówczas zależała od wartości przedmiotu zaskarżenia (WPZ). Co to oznacza? W przepisach określona jest stawka procentowa wpisu np. 4%, gdy WPZ nie przekracza 10 000 zł. W tej sytuacji, jeżeli zaskarżamy w całości decyzję, która dotyczy kary na 10 000 zł, opłata wyniesie 400 zł.
Ponadto, organ ma obowiązek pouczyć nas także o tym, że możemy ubiegać się o zwolnienie od kosztów albo o prawie przyznania pomocy. W tej sytuacji musimy wystąpić z odpowiednim wnioskiem.
Czym jest prawo pomocy?
Zgodnie z przepisami, może być ono albo całkowite, czyli obejmować zarówno zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego albo częściowe, czyli ograniczać się tylko do zwolnienia od opłat sądowych i wydatków albo tylko do ustanowienia adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Wniosek o przyznanie prawa pomocy składa się na urzędowym formularzu przed wszczęciem postępowania lub w jego toku i jest wolny od opłat. Co więcej, wniosek taki zawierać musi oświadczenie strony o stanie majątkowym i dochodach, a także dane o stanie rodzinnym i oświadczenie, że niezatrudnianiu lub niepozostawaniu w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym.
Pamiętajmy:
-
organ administracyjny ma obowiązek zawrzeć w swojej decyzji pouczenie o przysługującym nam prawie wniesienia powództwa do sądu powszechnego, bądź skargi/sprzeciwu do sądu administracyjnego,
-
organ administracyjny ma również obowiązek wskazać nam rodzaj i wysokość opłaty, którą należy uiścić przy wnoszeniu środka odwoławczego,
-
opłata może być stała (konkretna kwota) albo stosunkowa (zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia),
-
przy opłacie stosunkowej organ administracyjny zobowiązany jest do wskazania nam sposobu jej obliczenia,
-
organ administracyjny musi także pouczyć nas o prawie do ubiegania się o zwolnienie od kosztów sądowych oraz pawie przyznania pomocy.
Już wkrótce w kolejnym artykule: Nowelizacja KPA 2017 – Usunięcie wymogu wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa.