Pożyczasz komuś pieniądze?
Pamiętaj o umowie!
W dzisiejszych czasach bardzo często życie zmusza nas do pożyczania pieniędzy. Czasami musimy pożyczyć od kogoś, a czasami sami komuś pożyczamy. Niezależnie od tego komu udzielamy pożyczki pieniędzy i jakim darzymy go zaufaniem, najlepiej jest podpisać umowę. Czym jest, kiedy i jak powinniśmy sporządzić umowę pożyczki?
Umowa pożyczki pieniędzy uregulowana jest w kodeksie cywilnym (art. 720-724) i polega na tym, że dający pożyczkę zobowiązuje się do tego, że przeniesie na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się do tego, że pieniądze w tej samej ilości zwróci.
Jeżeli wartość umowy przekracza 1000 zł, ustawodawca wymaga formy dokumentowej. Jest to nowa forma dokonywania czynności prawnej, którą kodeks cywilny wprowadził we wrześniu tego roku. Co to oznacza? Jest mniej sformalizowana niż forma pisemna, która wymaga własnoręcznego podpisu osób zawierających umowę. Przy dokumentowej formie wystarczy, że umożliwiać będzie ustalenie tych osób. Mogą to być na przykład wiadomości e-mail.
Niezachowanie formy dokumentowej czy pisemnej przy zawieraniu umowy pożyczki nie spowoduje, że czynność ta będzie nieważna, ale z ostrożności lepiej posłużyć się umową dla celów dowodowych.
Jakie są elementy umowy pożyczki?
- strony umowy– przede wszystkim należy wskazać strony umowy, czyli dane pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy: imię i nazwisko, daty urodzenia, miejsca zamieszkania, serię i numer dowodu osobistego i nr PESEL – jeżeli są to osoby fizyczne. Przy osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą należy podać także nazwę firmy i NIP. W przypadku spółek konieczne jest podanie dodatkowo numeru KRS i wskazanie osoby, która uprawniona jest do reprezentowania,
- data i miejsce sporządzenia- jest obowiązkowym elementem każdej umowy,
- przedmiot umowy– w przypadku umowy pożyczki pieniędzy będą to pieniądze. Należy dokładnie określić kwotę udzielanej pożyczki oraz walutę, najlepiej z opisem słownym np. 2000 zł (słownie: dwa tysiące złotych). W umowie piszemy do czego każda ze stron się zobowiązuje- pożyczkodawca do wydania pieniędzy, a pożyczkobiorca do ich zwrotu w wyznaczonym terminie,
- termin spłaty– można określić go na kilka sposobów np. w tygodniach, w miesiącach, z podaniem konkretnej daty lub zdarzenia. W przypadku, gdy nie zawrzemy w umowie informacji odnośnie terminu spłaty pożyczki, zgodnie z kodeksem cywilnym (art. 723), pożyczkobiorca ma obowiązek spłacić dług w terminie 6 tygodni po wypowiedzeniu umowy przez pożyczkodawcę,
- sposób spłaty– warto też określić, czy spłata ma nastąpić w ratach, czy jednorazowo,
- wynagrodzenie– w zależności od tego, czy pożyczka udzielana jest odpłatnie, czy nieodpłatnie w umowie należy zawrzeć informację odnośnie wynagrodzenia. Może być ono jednorazowe i kwotowe albo w postaci odsetek z określeniem ich wysokości np. 20 % w skali roku. Należy pamiętać, że kodeks cywilny wprowadza odsetki maksymalne, czyli w umowie nie można ustalić wyższych odsetek niż dwukrotność odsetek ustawowych,
- forma zabezpieczenia- określamy ją, gdy chcemy dodatkowo zabezpieczyć spłatę pożyczki. Można to zrobić między innymi poprzez weksel, poręczenie lub zastaw,
- odsetki za zwłokę– warto je określić na wypadek, gdyby pożyczkobiorca spóźniał się ze spłatą,
- koszty umowy– zaznaczamy, że wszelkie koszty związane z umową ponosi pożyczkobiorca,
- pokwitowanie– w sytuacji, gdy pożyczkodawca przekazuje biorącemu pieniądze w momencie podpisywania umowy, dobrze jest zawrzeć oświadczenie pożyczkobiorcy, że kwituje odbiór pieniędzy,
- zmiany umowy– warto zastrzec, że wszelkie zmiany umowy muszą być dokonane na piśmie pod rygorem nieważności (aneks do umowy),
- inne postanowienia umowy– w umowie możemy zawrzeć także inne postanowienia w zależności od potrzeb którejkolwiek ze stron np. możliwość przedłużenia terminu spłaty pożyczki,
- egzemplarze umowy– podajemy także ile i jakie egzemplarze otrzymuje każda ze stron. Każda ze stron powinna dostać co najmniej jeden podpisany egzemplarz umowy,
- własnoręczne podpisy stron– są one koniecznym elementem dla ważności każdej umowy.
Warto pamiętać również, że umowa pożyczki podlega opodatkowaniu. Obowiązek zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych spoczywa na pożyczkobiorcy. Ma on 14 dni od zawarcia umowy, żeby udać się do Urzędu Skarbowego, wypełnić i złożyć deklarację PCC-3. Stawka podatku wynosi 2% kwoty pożyczki.
Są to podstawowe elementy umowy pożyczki, aby dobrze zabezpieczyć swoje interesy, najlepiej skorzystać z pomocy ekspertów, którzy sporządzą dla nas umowę szytą na miarę.
Już wkrótce w kolejnym artykule: Ciąża pracownicy, a rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron.
