Szybsze załatwianie spraw jest jednym z celów nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego, która weszła w życie 1 czerwca tego roku. Wprowadzono wiele zmian i nowych instytucji, żeby ten cel zrealizować. Jedną z takich instytucji opisaliśmy w poprzednim artykule (patrz: Nowelizacja KPA 2017- ponaglenie jako nowy środek zaskarżania bezczynności i przewlekłości postępowania administracyjnego). Co jeszcze ma nam zapewnić krótsze postępowania i szybsze załatwianie interesujących nas spraw?
Po pierwsze, zmiany dotyczą wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Jest to środek, który ma zastosowanie w sprawach, gdzie nie występuje organ wyższy, czyli przykładowo będą to w I instancji decyzje ministrów, Generalnego Inspektora Danych Osobowych, czy Komisji Nadzoru Finansowego, a także decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Wniosek taki zastępuje wówczas odwołanie od decyzji. Dotychczas było tak, że zanim złożyliśmy skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję, która nas nie satysfakcjonuje, najpierw musieliśmy złożyć wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy. Obecnie, dzięki nowelizacji, wniosek ten jest opcjonalny.
Co to oznacza?
Złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy nie jest już warunkiem koniecznym do wniesienia skargi na decyzje ministra lub SKO. Sami decydujemy, czy chcemy najpierw złożyć ten wniosek, na który mamy 14 dni od dnia doręczenia decyzji, czy od razu chcemy ją zaskarżyć do sądu, na co mamy 30 dni.
Po drugie, istotna zmiana dotyczy również tzw. decyzji kasatoryjnych. Są to decyzje organu II instancji wskutek naszego odwołania, które uchylają decyzje organu I instancji, w sytuacji gdy doszło na przykład do naruszenia przez niego procedury i przekazują mu sprawę do ponownego rozpatrzenia. Obecnie, w przypadku, gdy uważamy, że organ I instancji np. nie wziął pod uwagę istotnych naszym zdaniem dowodów możemy zażądać, aby organ, który rozpatruje nasze odwołanie (organ odwoławczy) sam wyjaśnił istotne okoliczności i rozstrzygnął sprawę. W tym przypadku, nie musi on już zwracać sprawy organowi niższej instancji. Rozwiązanie to znacznie skraca czas trwania naszego postępowania, a w rezultacie naszą decyzję ostateczną otrzymamy dużo szybciej.
Warto wiedzieć, że od czasu wejścia w życie nowelizacji, przysługuje nam także nowy środek zaskarżenia, czyli sprzeciw od decyzji kasatoryjnej. Kiedy ma on zastosowanie? Jeżeli decyzja kasatoryjna jest wadliwa, np. przez to, że organ II instancji uznał, że przeprowadzenie przez niego postępowania wyjaśniającego jest nadmiernie utrudnione i nie uwzględnił naszego żądania, wówczas możemy wnieść sprzeciw w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Będzie on rozpatrywany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w terminie 30 dni od dnia wpływu do sądu.
Jeżeli sąd uwzględni nasz sprzeciw, decyzja kasatoryjna zostanie uchylona i naszą sprawą zajmie się organ II instancji. W sytuacji jednak, gdy sąd oddali nasz sprzeciw, wówczas przysługuje nam skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Pamiętajmy, że skargę taką może sporządzić tylko adwokat lub radca prawny.
Ważnym elementem zmian jest także możliwość zrzeczenia się odwołania od decyzji. Będzie to dla nas miało szczególne znaczenie, gdy decyzja, która została wydana jest zgodna z naszym wnioskiem. Oświadczenie takie musimy złożyć organowi, który wydał decyzję. Pamiętajmy, że jeżeli zrzekniemy się prawa do złożenie odwołania nie będziemy już mieli możliwości zaskarżenia decyzji. Będzie ona ostateczna i prawomocna.
Już wkrótce w kolejnym artykule: Nowelizacja KPA 2017 – Mediacja jako jeden z przejawów partnerskich relacji pomiędzy administracją a stroną postępowania.
