Masz zamiar prowadzić własną firmę? Zastanawiasz się jak to zrobić? W poprzednich wpisach przybliżyliśmy jakie mamy prawa i obowiązki przy zakładaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej (patrz: Zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej-jakie prawa i obowiązki wynikają dla nas z przepisów prawa?) oraz jakie są formy opodatkowania działalności gospodarczej (patrz: Formy opodatkowania działalności gospodarczej-jakie są kryteria wyboru?).
Jakie są formy prowadzenia działalności gospodarczej?
Decydując się na prowadzenie własnej firmy musimy przede wszystkim wybrać jej rodzaj. Najpopularniejsze z nich to jednoosobowa działalność gospodarcza i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Istnieje jednak wiele form prawnych działalności gospodarczej-jakich?
Którą z nich wybrać?
Jednoosobowa działalność gospodarcza jest jedną z najpopularniejszych i najprostszych form prowadzenia działalności gospodarczej. Jako jednoosobowy przedsiębiorca tylko my mamy prawo do jej reprezentowania, jak i zawierania wszelkich umów. Warto wiedzieć, że prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą odpowiadamy całym swoim majątkiem za zobowiązania, które powstały w wyniku jej prowadzenia. Co to oznacza? Nasz majątek, jak i majątek naszej firmy traktowane są jednakowo. Jeżeli nasza firma ma jakiekolwiek zobowiązania lub zaległości w ich spłacie mogą one zostać pokryte z naszego prywatnego majątku.
Kolejną formą prowadzenia działalności gospodarczej jest spółka cywilna. Nie jest ona jednak spółką w rozumieniu prawa handlowego, a traktowana jest jako wspólne przedsięwzięcie grupy podmiotów. Może ją zawiązać kilka osób fizycznych albo osób prawnych na podstawie umowy. Spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, czyli podmiotami wszelkich praw i obowiązków są jej wspólnicy, a także tak samo jak przy jednoosobowej działalności gospodarczej, tak przy spółce cywilnej, wspólnicy odpowiadają za wszelkie jej zobowiązania majątkiem prywatnym.
Jedną z najpopularniejszych form prowadzenia działalności jest także spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Może ją założyć zarówno jedna osoba fizyczna, jak i osoba prawna np. inna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółka akcyjna. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentuje zarząd, który składa się z co najmniej jednej osoby. Pamiętajmy, że przy jej założeniu mamy obowiązek wniesienia wkładu.
Jedną z form prowadzenia działalności gospodarczej jest także spółka jawna. Możemy ją założyć wyłącznie ze wspólnikiem. Odpowiedzialność wspólników tej spółki ma charakter subsydiarny. Co to oznacza? Wierzyciele spółki mogą prowadzić egzekucję z prywatnego majątku wspólnika tylko w sytuacji, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Nasza firma może mieć także formę spółki komandytowej. Możemy ją założyć tylko ze wspólnikiem. W tym przypadku, za zobowiązania spółki wobec wierzycieli co najmniej jeden ze wspólników, czyli komplementariusz odpowiada w sposób nieograniczony, a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika, czyli komandytariusza jest ograniczona, a odpowiada on do wysokości określonej kwoty, czyli tzw. sumy komandytowej.
Powszechną formą jest także spółka akcyjna. Jest jedną ze spółek kapitałowych, której forma opiera się na obiegu akcji będących w posiadaniu akcjonariuszy. Możemy ją założyć samodzielnie lub ze wspólnikiem. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej powinien wynosić co najmniej 100 000 złotych i składa się z wkładów założycieli, którzy jednocześnie są jej współwłaścicielami.
Kolejną formą prowadzenia działalności gospodarczej jest spółka komandytowo-akcyjna. Zakłada się ją wyłącznie ze wspólnikiem. Za jej zobowiązania co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia, czyli komplementariusz, a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem, który nie odpowiada za zobowiązania spółki w ogóle.
Spółkę partnerską natomiast tworzą wspólnicy, zwani partnerami, którzy mają na celu prowadzenie wolnego zawodu. Co to oznacza? Nie możemy założyć spółki partnerskiej w celu np. produkcji czy handlu. Odpowiedzialność za zobowiązania, które powstały w związku ze zwykłym funkcjonowaniem spółki np. podatki, wspólnicy ponoszą solidarnie. Partnerzy nie ponoszą natomiast odpowiedzialności za szkody, jakie powstały wskutek działań innego partnera np. błąd w sztuce.
Już wkrótce w kolejnym artykule: Działalność gospodarcza-jakie są ograniczenia w jej prowadzeniu?
